Miasto tureckie znane w czasach osmańskich jako ważny ośrodek religijny ze szkołą derwiszów. Położone u podnóża Wzgórza Zamkowego, na którym w starożytności rozbudował się Pergamon, stolica potężnego państwa Attali? dów.

Fundamenty pod świetność Pergamonu, miasta powstałego jeszcze w

VII w. p.n.e. dzięki Grekom z Eolii, położył jeden z dowódców Aleksandra Macedońskiego — Lizymach, budując na strategicznym wzgórzu twierdzę nie do zdobycia i lokując w niej przejęty po zmarłym władcy, a częściowo wyszabrowany podczas wojen, bajeczny skarb dziesięciu tysięcy talentów. Następnie wybitny strateg Filetajros zapoczątkował dynastię Attalidów, którzy, dzięki polityce mądrych sojuszów i zwycięskich wojen, w ciągu półtora wieku przemienili Pergamon w stolicę państwa obejmującego całą niemalże Azję Mniejszą, a zarazem najświetniejszy obok Aleksandrii ośrodek kulhellenistycznej. W Pergamonie mieściła się największa — obok aleksandryjskiej — biblioteka z ponad 200 tys. zwojów papirusowych i pergaminowych. W II w. p.n.e. Pergamon skupił najwybitniejszych rzeźbiarzy i architektów helleńskich i uznawany był przez wielu przybyszów za bardziej ateński niż same Ateny. Arcydziełem antycznej sztuki stał się ołtarz Zeusa, zbudowany w podzięce bogom za zwycięstwo odniesione wespół z Rzymianami nad władcą Syrii Antiochem Wielkim, z wieluset-osobowym fryzem przedstawiającym  walkę gigantów z bogami Olimpu.

Attalidzi byli pierwszymi w świecie hellenistycznymi władcami, którzy docenili rosnącą potęgę Rzymu, utrzymywali z nim niezmiennie przyjazne stosunki i po śmierci Attalosa III, na mocy jego testamentu, przeszli pod panowanie Rzymu, jako stolica rzymskiej prowincji Azja. Miasto rozwijało się jeszcze do III w. n.e. jako centrum administracyjne, handlowe i kulturalne, był to już jednak czas zmierzchu. Kiedy Antoniusz organizował w Aleksandrii wspaniałe  uroczystości na cześć Kleopatry, obrabował w tym celu całą Grecję i Azję, prze niósł też bibliotekę pergameńską (która później w Aleksandrii spłonęła).  ). Do Rzymu z kolei zabrano sławne posągi „Gala umierającego” i „Gala zabijającego swą żonę”, na miejscu pozostało jedynie to, co nie dało się przetransportować, w tym wielki ołtarz. On z kolei padł pod ciosami młotów wczesnych chrześcijan, którzy czytając ewangelię św. Jana dojrzeli w nim tron szatana, więc starym bogom Olimpu i gigantom obtłukli twarze i grzeszne znamiona płci. Dzieła zniszczenia dokonał najazd Arabów w 717 r., a ostatecznie — użycie przez Bizantyjczyków kamiennych bloków budowli antycznego Pergamonu, w tym płyt z ołtarza Zeusa, do wzmocnienia murów twierdzy.

W początkach XIX w. podróżnicy przejeżdżający przez tureckie miasto Bergamę nie oglądali już nic z tego, co niegdyś czyniło Pergamon sławnym w całym świecie. W kilkadziesiąt lat później niemiecki  inżynier Karol Humann, zatrudniony przy budowie dróg w A Mniejszej, odkrył Pergamon dla współczesnej kultury. Walcząc z obojętnością utytułowanych naukowo urzędników, zyskał w 1878r.  poparcie swego państwa i fundusze na wykopaliska, po czym w tysiącach kamiennych odłamków wydobył z ziemi ołtarz pergameński Kamienie pojechały do Berlina, rekonstrukcja ołtarza trwała ponad 20 lat po dziś dzień jest on chlubą Wyspy Muzeów w Berlinie.

Mimo strat, zwiedzanie pergameńskich wykopalisk sprawia duże wrażenie i daje pojęcie o potędze tego miasta-państwa. Na Górę Zamkową, odległą o 3 km od Bergamy, prowadzi obecnie asfaltowana droga, a płatny parking dla autokarów i samochodów usytuowany jest blisko szczytu. Najwyżej, w obrębie pierwszej linii murów obronnych ogląda się ruiny: sławnej biblioteki królewskiej , świątyni Ateny — opiekunki miasta, pałacu króla Eumenesa II, świątyni Trajana, a także wbudowany w strome zbocze świetnie zachowany amfiteatr z widownią o 78 rzędach, w sąsiedztwie zaś — pozostałości niewielkiej świątyni Dionizosa. Niżej, w obrębie drugiej linii murów, znajdują się m.in.: podstawa sławnego ołtarza Zeusa, dawna agora czyli plac zgromadzeń, fragmenty sanktuarium Demeter — bogini pól i urodzaju, pozostałości 3-kondygnacyjnego niegdyś gimnazjum oraz świątyni Hery — żony Zeusa. Najniżej, w obrębie trzeciej linii murów, widać jeszcze zarysy willi patrycjuszy rzymskich z II w. n.e., z fragmentami zdobnych mozaik oraz dolną agorę.

Dwa kilometry na południe od Góry Zamkowej, na niższym wzgórzu znajdują się wykopaliska Asklepiejonu boga sztuki lekarskiej Asklepiosa, którego — Rzymianie sanktuarium z kolei greckiego czcili pod imieniem Eskulapa. Czczono go pod postacią węża i składano mu w ofierze koguty, a głównymi ogłodkami jego kultu był Epidauros na Peloponezie, wyspa Kos i właśnie Pergamon, gdzie za czasów pers starożytnych najlepiej leczono. Świątynie Asklepiosa pełniły bowiem funkcje dzisiejszych szpitali i uzdrowisk, a chorzy byli tam poddawani magicznym obrzędom oczyszczającym i zabiegom leczniczym, opartym na wodolecznictwie, dietetyce oraz tym, co dzisiaj nazywamy psychoterapią i rekreacją. Można sobie zresztą wyrobić o tym niezłe pojęcie, wstępując do Asklepiejonu pomiędzy kolumnadę świeckiej drogi, oglądając pozostałości sanktuarium Asklepiosa i Telesforusa, kolumnadę dawnej biblioteki i półkole amfiteatru, próbując wody ze świętego źródła i schodząc do świętego tunelu, na którego przedłużeniu mieściły się „izolatki” dla ciężej chorych.

Nie opodal Asklepiejonu znajdują się jeszcze dobrze zachowane ruiny dwu teatrów i stadionu z czasów rzymskich, a w mieście ruiny rzymsko-bizantyjskiej Czerwonej Bazyliki, Ulu Cami czyli Wielki Meczet z XIV w., kryty bazar z XV w. oraz Muzeum Pergameńskie i Muzeum Etnograficzne, z kolekcją dywanów tureckich i wyrobów rzemiosła artystycznego. Wzgórze Zamkowe i Asklepiejon dostępne są od wschodu do zachodu słońca.