Atrakcje Aten
Ateny są stolicą Republiki Grecji od 1834 r. Są też stolicą Attyki — jednego z okręgów administracyjnych. Leżą nad Zatoką Sarońską (23 40' dł. geogr. wschodniej, 37 57' szer. geogr. półn.). Miasto zajmuje prawie cały Basen Attycki między otaczającymi go górami: Parnes (1413 m) na północy, Hymet (Imelt, 1026 m) na wschodzie i Pentelikon (1109 m) na półno cnym wschodzie. Górują zaś nad nim są mym wzgórza: Akropol (156 m) i Likabet (277 m). Ateny powiększyły swój obszar zwłaszcza w ostatnim dziesięcioleciu. Wraz z Pireusem, rozległymi przedmieściami i przyłączonymi gminami jest dziś olbrzymim organizmem miejskim — Wielkimi Atenami. Na południu ogranicza je Wybrzeże Apollina, zwane też „Riwierą Attycką”, sięgające aż do przylądka Solinion.
Bardzo gwałtownie wzrasta też w ostatnich czasach liczba mieszkańców Aten. Około 1800 r. jeszcze praktycznie wieś, 60 lat później miasto liczyło 50 tys. mieszkańców, Na przełomie wieków żyło tu już blisko 100 tys. ludzi, a gwałtowna fala Greków uciekających z Turcji po przegranej wojnie w r. 1923 spowodowała wzrost ludności Aten do niemal pół miliona. Strumień przybyszów — tym razem z północnych regionów kraju nasilił się znowu po II wojnie światowej i trwa praktycznie do dziś. Szacuje się, że w stolicy osiedla się w ciągu roku około 150 tys. nowych mieszkańców, przeludniając i tak już zatłoczone 432 km2 metropolii. Jest to olbrzymi problem, z którym miasto nie może sobie poradzić. Brakuje mieszkań, nie ma koncepcji planowego rozwoju infrastruktury, na obrzeżach powstają slumsy, dotkliwie odczuwa się zanieczyszczenie powietrza - i wody. Chaotycznemu i bardzo dużemu ruchowi - na ulicach rząd próbuje zapobiegać stosując dość drastyczne posunięcia — np. zakaz używania samochodów w określone dni i o określonych porach, wyłączanie z ruchu kołowego części ulic i zamienianie wielu z nich w ulice o ruchu jednokierunkowym. Brakuje środków na rozwiązanie wielu innych palących problemów — np. olbrzymiego zanieczyszczenia morza.
Ateny liczą ponad 660 tys. mieszkańców, ale cała aglomeracja wraz z Pireusem i przedmieściami aż 3,82 miliona. Żyje tu więc około 30 procent całego społeczeństwa Grecji.
Mimo iż stolica Grecji nie została miastem „milionowym” i stała się jedną z najważniejszych metropolii basenu wschodniej części Morza Śródziemnego, to jednak w porównaniu z innymi stolicami europejskimi pozostała skromnym, „ludowym” (prowincjonalnym) miastem u stóp Akropolu, zamieszkałym głównie przez proletariat. Nie pozostaje to bez wpływu na architekturę i budownictwo. Klasycystyczna zabudowa centrum ginie wśród nowoczesnych, betonowych bloków. Na przedmieściach — otaczających ściśle centrum — dominują akcenty małomiasteczkowe i wiejskie: dwu- i trzypiętrowe, pudełkowate domki, zamieszkałe przez jedną, dwie lub nawet więcej rodzin.
Wielu spośród odwiedzających Ateny — zwłaszcza ci, którzy rozpoczynają je poznawać 'od centrum — doznają rozczarowania, uznają je za brzydkie, nazywają kamienną pustynią. Mają rację tylko częściowo. Piękno tego miasta kryje się głównie w fascynującej intensywności życia i pracy, przenikaniu się starożytności i nowoczesności" — to przecież z jednej strony najstarsze istniejące miasto na naszym kontynencie, a z drugiej najmłodsza stolica; miasto przez przeszło tysiąc lat nie odgrywające żadnej roli, swój dzisiejszy wymiar osiągające krótkim w przyśpieszonym czasie uzyskujące znaczenie światowe.
Położenie, granice, wielkość
Grecja jest najbardziej na południe wy suniętym krajem bałkańskim. Na północy graniczy z Albanią, Jugosławią, Bułgarią i Turcją. Ta granica liczy 1166 km. Długość wybrzeża morskiego wynosi około 15 tys. km. Powierzchnia kraju wynosi 132 km kw., jest więc 2,5-krotnie mniejszy od Polski. Prawie 20 procent obszaru położone jest na 1300 wyspach, 21 410 km2 zajmuje Peloponez.
Warunki naturalne
W Grecji dominuje krajobraz górski. Najwyższym szczytem jest Olimp (2917 m) w północnej Tesalii. Także Attyka, w której leżą Ateny, jest b. górzysta. Trzy z jej najwyższych łańcuchów górskich otaczają bezpośrednio Ateny, natomiast Pateras (1131 m) jest położony w Megaris, nieco dalej ku zachodowi. W Attyce brakuje cieków wodnych. Płyną tylko małe, lokalne, często wysychające, nikłe strumienie. Po trzech rzekach przepływających niegdyś przez Ateny — Illikos, Kefisos i Eridanos — dziś pozostały tylko ślady. Łożysko czwartej — Ilissós — lepiej nie szukać.
Klimat
Grecja należy do śródziemnomorskiej strefy klimatycznej. Lata są zazwyczaj upalne, zimy łagodne, deszczowe. Wiosna — najpiękniejsza w tym kraju pora — trwa od marca do końca maja. Lato jest bardzo gorące i suche. Temperatury w Atenach w lipcu i sierpniu sięgają 38—400C. W po łączeniu ze smogiem — normy czystości powietrza bywają przekraczane dwu-, trzykrotnie stwarzać może to warunki trudne do wytrzymania.
W Grecji nie ma jesieni. Upalne lato z końcem października raptownie przechodzi w deszczową zimę, trwającą od listopada do lutego. Deszcze są bardzo gwałtowne, ale krótkotrwałe. Opady śniegu występują w Atenach bardzo rzadko. Pora zimowa ma tu bardzo zmienne oblicze – po mroźnych, silnych wiatrach występują bardzo słoneczne, pogodne dni. W takim czasie przydane się ocieplony płaszcz przeciwdeszczowy. Najlepsza pora przyjazdu, to okres od końca marca do połowy czerwca, a później wrzesień i październik. W marcu i listopadzie czasem zdarzają się zaskakują co ciepłe dnie. Za to bardzo zmienna aura — dni słoneczne przeplatane pogodą słotną i wietrzną – bywa w maju.
Komfortowa termicznie kąpiel w morzu możliwa jest tylko od maja do października. Pozytywną stroną przyjazdów po sezonie jest uniknięcie turystycznego tłoku.
Ustrój
Do 1973 roku Grecja była monarchią konstytucyjną. W tymże roku sprawujący dyktatorskie rządy Papadopoulos proklamuje republikę, pozbawiając tronu przebywającego za granicą króla Konstantyna II. 23 czerwca 1974 r., po 7 latach rządów, gabinet wspierany przez armię musiał ustąpić. Przybyły ponownie do kraju grecki polityk Konstantyn Karamanlis utworzył najpierw tymczasowy rząd demokratyczny. Od wolnych wyborów 17 listopada 1974 roku Grecja stała się republiką parlamentarną. Najwyższym organem jest parlament (vouli). W czerwcu 1975 roku weszła w życie nowa konstytucja grecka. Oficjalna nazwa państwa brzmi teraz Republika Grecka (Helleniki Demokrat[a). Kraj jest podzielony na 10 regionów administracyjnych (diamerismata). Dochodzą do nich, jako okręgi samodzielnie zarządzane, aglomeracja Aten i republika mnichów — Athos. Regiony dzielą się na okręgi (nomos), a te z kolei na mniejsze jednostki administracyjne (eparchia). Na czele władz okręgu stoi nomarch (prefekt).
Atrakcje Aten w Grecji
Oficjalnymi świętami są: 1 stycznia (Nowy Rok), 6 stycznia (Trzech Króli), tzw. poniedziałek zapustny (Kathară deftćra) — zawsze na 7 tygodni przed terminem ortodoksyjnej Wielkanocy, 25 marca (Dzień Niezawisłości upamiętniający uwolnienie spod panowania Turcji), ortodoksyjny Wielki Piątek, Wielka Sobota, niedziela i poniedziałek wielkanocny (dni te przypadają zazwyczaj w innym terminie niż w innych krajach, ponieważ Wielkanoc w kościołach ortodoksyjnych jest obchodzona wg kalendarza juliańskiego), 1 maja, Zielone Świątki (dokładnie 50 dni po ortodoksyjnej Wielkanocy), Wniebowstąpienie (15 sierpnia), 28 października (święto narodowe zwane również óchi — po grecku „nie” — przypomina ono o negatywnej odpowiedzi na włoskie ultimatum z 1940 r. w sprawie bezwarunkowej kapitulacji, czczone mszami i paradami wojskowymi), pierwszy i drugi dzień Bożego Narodzenia. Ateny obchodzą ponadto 3 października święto swego patrona Św. Dionizego Areopagity.
Punktem szczytowym karnawału jest niedziela przed poniedziałkiem zapustnym. W Atenach — zwłaszcza w Plăce -—-- odbywają się wtedy pochody. Najbardziej znany jest karnawał w Patras.
Najważniejszym świętem kościoła ortodoksyjnego jest nie Boże Narodzenie, lecz Wielkanoc. W Wielki Piątek odbywa się w Atenach procesja rozpoczynająca się przy Dużym Metropolis. Z niedzieli na poniedziałek wielkanocny o północy świętuje się w kościołach zmartwychwstanie Chrystusa. Wierzący udają się do świątyń ze świecami, które są tam zapalane przez kaplanów. O godz. 24.00 dzwony i fajerwerki oznajmiają zmartwychwstanie Chrystusa. Z zapalonymi świecami w dłoniach ludzie udają się do domów.
Zwyczaje i obyczaje nie są w Atenach przestrzegane tak ściśle, jak na prowincji ortodoksyjnej Wielkanocy), Wniebowstąpienie (15 sierpnia), 28 października (święto narodowe zwane również óchi — po grecku „nie” — przypomina ono o negatywnej odpowiedzi na włoskie ultimatum z 1940 r. w sprawie bezwarunkowej kapitulacji, czczone mszami i paradami wojsko6
Zwyczaje i obyczaje nie są w Atenach przestrzegane tak ściśle, jak na prowincji i wyspach, ale w obcowaniu z mieszkańcami należy przestrzegać niektórych reguł.
Podczas każdego święta składa się wzajemnie życzenia „chrónia pollă („wiele lat” — co należy rozumieć jako życzenie długich lat życia). Urodzin prawie się nie obchodzi, za to zawsze imieniny. Rachunki w restauracjach z reguły nie są wystawiane oddzielnie dla poszczególnych osób przy stole. Nie należy domagać się odmiennego postępowania. Jedna osoba płaci za całość.
Jeżeli Grek zaprasza do domu, należy przyjść zawsze co najmniej kwadrans później niż było to umówione. W zwyczaju jest częstowanie gościa na wstępie miseczką bardzo słodkich owoców (ze słoików) oraz szklanką wody; odmowa jest traktowana jako duży nietakt. Jeżeli Grek zaprasza w tawernie na szklankę lub dzbanek wina, można to spokojnie przyjąć bez rewanżowania się tym samym. Za drobne uprzejmości nie należy oferować nawet niewielkich kwot pieniędzy.
W przeciwieństwie do wielu nacji Grecy zadają obcym pytania o dość osobistym charakterze: o pracę, rodzinę, dochody, poglądy polityczne itp. Nie jest to tylko zwykła ciekawość, lecz oznaka prawdziwego zainteresowania drugim człowiekiem.